Whisky en koers


Proloog Een doortocht in Grenoble onderweg naar l’Alpe d’Huez werkte inspirerend voor het schrijven van dit verhaal. Soms overtreft de realiteit de fictie. Het volgende verhaal is dus non-fictie. Het feit dat ene Edouard Louis Joseph Merckx, vijfvoudig tourwinnaar maar toch ook drie keer betrapt op het gebruik van verboden stimulerende middelen tijdens zijn carrière, bij  de Tourstart van 2019 als een held wordt onthaald en gevierd, sterkt ons in de overtuiging dat de tourwinnaar uit dit verhaal toch ook nog enige aandacht verdient.


Verhaal Toen in 2002 op twee na alle tourknechten van Lance Armstrong het team Postal Services hadden verlaten, was de toen drievoudige tourwinnaar dringend op zoek naar nieuwe helpers.  Men vond die en Armstrong kreeg een nieuw legertje van sterke klimmers ter zijner beschikking. Eén van hen was een tengere, roodharige jongen uit Pennsylvania. Zijn benen hadden tijdens zijn jeugd nooit het zonlicht gezien. Hij groeide als mennoniet immers op in een gemeenschap van religieuze fundamentalisten die het als zondig beschouwden dat een man zijn benen liet zien. De jongen had een koersfiets om met zijn vrienden uit vissen te gaan, maar mocht er door zijn conservatieve godsdienst niet mee wielrennen. En dat was precies wat de jongen nu eenmaal wel wilde doen. Hij wilde ooit de Tour de France winnen. Wanneer zijn ouders sliepen, sloop hij dan ’s nachts het huis uit om vaak in de bittere kou te gaan trainen op zijn koersfiets. Toen hij vijftien jaar oud was, nam hij voor het eerst deel aan een plaatselijke wedstrijd. Om vrij van zonden te blijven, droeg hij daarbij een wijde joggingbroek. Toch won hij de race. Zijn naam: Floyd Landis.

Popmuziek, alcohol, kunst, auto’s, computers en gevloek waren strikt verboden in het leven van de jonge Landis. De bijbel werd letterlijk opgevat. De onafhankelijke denker die Landis was, vroeg zich echter af hoe het toch kwam dat de helft van de wereld nog nooit van zijn godsdienst had gehoord. Hij vroeg zich ook af of al deze mensen dan werkelijk naar de hel gingen. Toen hij achttien was, brak hij tenslotte met zijn opvoeding, pakte hij zijn boeltje en verhuisde hij naar San Diego in Californië. Dit was mentaal een zeer moeilijke stap, vermits Landis als het ware met een teletijdmachine jaren vooruit gekatapulteerd werd  in de tijd. Ook als profrenner bleef hij de conventies in twijfel trekken. Eén van die conventies was dat de betere helpers van Lance Armstrong bloedtransfusies ondergingen om beter te presteren. Pas toen duidelijk werd dat hij op een zijspoor zou terecht komen wanneer hij hier niet aan meedeed, begon Landis zich aan te passen.

In 2002 en 2003 bestormde Landis als luitenant van Lance Armstrong als een bezetene de Tourcols en hielp hij zijn kopman aan diens vierde en vijfde tourzege. In 2004 leidde ‘the case of the missing bikes’ echter tot de exit van Landis bij Postal Services.  Floyd Landis stond in maart van dat jaar op het punt een rit te winnen in Parijs-Nice, toen plots zijn frame brak. Wanneer Landis het team vroeg om een nieuwe fiets, vertelde ploegleider Bruyneel hem dat het team geen geld had voor nieuwe fietsen en dat hij het aldus met een oud exemplaar moest stellen. Vol ongeloof contacteerde Landis toen, buiten het medeweten van zijn ploegleider, fietsensponsor Trek om te vragen hoeveel fietsen zij jaarlijks aan het team gaven. Zo kwam aan het licht dat 60 van de voorziene fietsen nooit bij het team terecht kwamen. Achteraf bleek dat deze fietsen door het team verkocht werden om  met de opbrengst hun dopingprogramma te financieren. Doordat Landis met zijn telefoontje de sponsor had laten nadenken over de vraag waar hun materiaal naartoe ging, verbrak hij haast de ongeschreven zwijgplicht waarmee dopingprogramma’s van de buitenwereld moesten worden afgeschermd. Dit betekende meteen zijn einde bij Postal Services. Bruyneel en Armstrong waren woedend en om Landis te pesten spoelden ze in de Tour diens bloedzak  door het toilet. Zonder bloeddoping  werd hij als helper toch nog 23ste in die Tour.

In 2005 stapte Landis over naar het Zwitserse team Phonak. Dat deze ploeg geen veilig dopingprogramma had, kon hem niet deren. Hij geloofde dat hij geen doping nodig had om de Tour te kunnen winnen. Eén van de sponsors van het team, Saris Cycling Group, een fabrikant van vermogensmeters, trok bovendien fysioloog Allen Lim aan om Landis voor te bereiden op de Tour. Lim had een doctoraat gemaakt over training met vermogensmeters, had daarvoor Saris’ vermogensmeters gebruikt, en was blij als een kind om zijn academische werk in de praktijk om te kunnen zetten met het meten van de vermogensprofielen en het energieverbruik van één van de beste renners ter wereld. In het begin van hun samenwerking bestookte Landis Lim onophoudelijk met vragen over legale, natuurlijke methodes om zijn prestaties te verbeteren. Landis leed echter aan stemmingswisselingen en viel blijkbaar toch steeds op doping terug. Wanneer de Tour dichterbij kwam, op 26 mei 2005, ging Landis naar Valencia om er bloed te laten aftappen bij de voormalige ploegarts van Postal Services, Del Moral. Dat bloed moest in Del Morals ziekenhuis bewaard worden. Landis zou het vlak voor de Tour naar Grenoble overbrengen, waar zijn schoonvader het zou bewaren tot vlak voor de Alpenetappes van de Tour. Een bloedtransfusie in Grenoble zou Landis vervolgens in topvorm aan de voet van de Alpen brengen. Aan Lim, die ervan overtuigd was dat Landis de Tour zuiver kon winnen, vertelde Landis dat hij was afgestapt van het plan om de Tour zuiver te rijden. Hij gaf Armstrong er de schuld van en plaatste zijn dopinggebruik zowaar in een religieus kader: “Om de duivel te verslaan, moet je zijn bloed drinken!” Hij vond finaal dat hij het aan zichzelf en de ploeg verschuldigd was om een gelijkwaardige situatie te creëren en Armstrongs medische voorsprong door het gebruik van een overvloed aan stimulerende middelen, ongedaan te maken.

Half juni 2005 kreeg Landis het benauwd. Hij vreesde dat Del Moral, die wellicht ook nog voor Armstrong werkte, deze laatste over zijn plannen zou vertellen en dat Armstrong er alles aan zou doen om die plannen te ondermijnen. Om zijn stommiteit ongedaan te maken, reed Landis  naar Del Moral om er onmiddellijk een bloedtransfusie te krijgen met het bloed dat voor Grenoble bedoeld was. En dan gebeurde er iets vreemds, iets dat hem nog nooit overkomen was na een bloedtransfusie: hij werd ziek en vreesde niet aan de start van de Tour te kunnen verschijnen. Zo ver kwam het uiteindelijk niet. Maar… tijdens de eerste Alpenrit van de Tour sprak Armstrong Landis aan met de woorden: “How was Grenoble, Floyd?”. Voor Landis werd nu duidelijk dat zijn argwaan terecht was: Del Moral lichtte Armstrong in en er werd vervolgens geknoeid met zijn bloed. Na een mislukte poging om alsnog een bloedtransfusie te organiseren in Montpellier, werd  Landis 7de in deze laatste door Armstrong gewonnen Tour.

Door de schorsing wegens ongeoorloofde bloedtransfusies bij een Spaanse gynaecoloog, Eufemanio Fuentes, werd de topfavorieten Ivan Basso en Jan Ullrich het startrecht tot de Tour van 2006 ontzegd. De wielerliefhebber werd daardoor helaas een duel ontzegd tussen deze twee en Floyd Landis.  Doch...op zijn eentje bracht deze laatste de Tour na jarenlange rigoureuze controle door Postal Services, weer naar zijn essentie: drama en heroïek. In de 16de rit kreeg hij als gele truidrager een hongerklop die hem minuten kostte. Op dramatische wijze verloor hij die dag de Tour die hij normaal gezien zou gaan winnen. Landis spoelde de ontgoocheling in de bar van het hotel door met 4 glazen whisky. De 17de etappe was vervolgens een bergetappe naar Morzine. Floyd Landis viel ver voor de finish aan, vloog als het ware over de cols en liep minuten uit op zijn concurrenten. De wielerliefhebber zat op het puntje van zijn stoel te kijken naar een wonderbaarlijke comeback die de heroïek van de oude tijden weer deed herleven. In de individuele tijdrit op de voorlaatste dag veroverde Landis de gele trui en  maakte hij alsnog zijn kinderdroom waar. Hij won de Tour de France!

Enkele dagen na de Tour van 2006 raakt bekend dat bij een renner na de rit naar Morzine een testosteronwaarde van 11 tegen 1 werd vastgesteld, ver boven de toegelaten waarde. Een deel van het van buitenaf toegevoegde testosteron zou van synthetische aard zijn. De renner in kwestie zou Floyd Landis zijn. Op 5 augustus 2006 wordt na de tegenexpertise bevestigd dat Floyd Landis positief testte op testosteron. Op de vraag hoe dat spul in zijn lichaam geraakt was, antwoordde hij: “Ik dronk vier glazen Jack Daniëls de avond voor de rit naar Morzine!”  Zo verloor Landis helaas alsnog de Tour die hij met een heroïsche aanval vanuit een verloren positie had gewonnen.

Epiloog  In 2010 werkte Allen Lim voor de ploeg van Lance Armstrong, die een comeback maakte in de wielersport. Toen Lim Armstrong trainde voor de Tour, constateerde hij op basis van de kracht die beiden op een fiets konden ontwikkelen, dat Floyd Landis veruit de meerdere was van Armstrong. Het inspireerde Lim, die o.a. ook nog later Tourwinnaar Bradley Wiggins trainde, tot de uitspraak: “Als de wielersport geen doping had gekend, zou Floyd Landis wellicht tien keer de Tour de France hebben gewonnen, en misschien nog wel vaker.”


Voornaamste bron: voor het schrijven van de alinea's over de 'missing bikes' en de bloeddoping in de Tour van 2005 baseerden we ons op het boek 'De leugens van Lance' van Juliet Macur.

Reacties

Populaire posts